شبه علم

صبوری, علی اکبر; کاظمی, فاطمه

شبه علم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تهران، مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک، تهران، ایران

چکیده

شبه علم به ادعا، باور یا عملی گفته می شود که به عنوان علم ارائه می شود اما روش شناسی معتبر علمی را رعایت نمی کند. از زمان گسترش این پدیده، دانشمندان سعی کرده اند تا با مشخص کردن معیارهایی بین علم و شبه علم، تمیز قائل شوند. در حالی که استانداردهای لازم برای تمایز بین این دو می تواند از رشته ای به رشته ی دیگر متفاوت باشد، اما مفهوم اساسی این است که تمامی نتایج آزمایش بر روی علت و اثر باید تکرارپذیر و قادر به تایید یکدیگر باشد. ابطال پذیر بودن و قابلیت رد کردن یک فرضیه، راه دیگری برای تشخیص علم از شبه علم است. شبه علم بر پایه غیر آزمون بودن و ابطال ناپذیری فرضیه شکل می گیرد. امروزه سرقت ادبی و سوءرفتار پژوهشی که باعث باز پس گیری مقالات چاپ شده می گردد، به نوعی می تواند شبه علم باشد. علاوه بر آن جعل کردن و تحریف داده ها که یکپارچگی مقالات علمی را بر هم می زند و صدمات جبران ناپذیری در زمینه پزشکی دارد، نیز شبه علم محسوب می شود. شبه علم دانشگاهی که در ظاهر خود، هم چون علم است، اما در باطن فاقد جوهر زمینه ای علم می باشد، تمایز بین علم و شبه علم را مشکل کرده است. با توجه به گسترش شبه علم در جهان امروز، ضروری است تا تفکر انتقادی به عنوان یک ارزیابی متعهدانه، مهارتی و قضاوتی باورها، در نظام آموزشی علوم گنجانده شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.2008935.1394.06.1.2.6

عنوان مقاله [English]

Pseudoscience

نویسندگان [English]

Ali Akbar Saboury
Fatemeh Kazemi

Institute of Biochemistry and Biophysics, University of Tehran,Tehran, Iran

چکیده [English]

Pseudoscience is a claim, belief, or practice which is presented as scientific, but which does not adhere to a valid scientific methodology. Since the spread of this phenomenon, scientists have tried to determine the criteria, to distinguish between science and pseudoscience. While the standards for distinction between both can vary from field to field, but the basic concept is that all test results must be reproducible on cause and effect and is able to confirm each other. Falsifiable and the ability to reject a hypothesis is another way to distinguish science from pseudoscience. Pseudoscience form based on the non-testable and irrefutable theory. Today, plagiarism and research misconduct that led to retraction of a published scientific article can be a type of pseudoscience. In addition, forging and falsification of data that will disturb the integrity of scientific papers, and have irreparable damage in the medical field is also pseudoscience. Academic pseudoscience in their appearance, such as science, but in reality, lacks its underlying substance. It makes it difficult to distinguish between science and pseudoscience. According to the development of pseudoscience in today’s world, it is essential to critical thinking as engaged, skillful, judgmental assessment to be included in the education system.

کلیدواژه‌ها [English]

Pseudoscience
science void
critical thinking
falsifiability
research misconduct

مراجع

[1].Derry, G.N. (1999). "What science is and how it works", First edition, Princeton university press, New Jersey, pp.3-4.
[2].Coker, R. (2001)."Distinguishing science and pseudoscience" at http://www.quackwatch. com/01QuackeryRelatedTopics/ pseudo.html
[3].Afonso, A. S. Gilbert, J. K. (2010). "Pseudoscience: A meaningful context for assessing nature of science", International Journal of Science Education, 32 (3), 329-348.
[4].Still, A. Dryden, W. (2004). "The social psychology of pseudoscience: a brief history", Journal for the Theory of Social Behaviour; 34 (3), 265-290.
[5].Nahle, N. S. (1999). "Pseudoscience, Biology Cabinet- Journal on Line."
[6].Lilienfeld, S.O. (1998). "Pseudoscience in contemporary clinical psychology: What it is and what we can do about it?" , The Clinical Psychologist, 51, 3–9.
[7].Stanovich, K. E. (2013). "How to Think Straight about Psychology",. Tenth edition, HarperCollins Publishers, Toronto, p. 21.
[8].Popper, K. (2005). "The Logic of Scientific Discovery", first published, Routledge, New York, pp.17-20.
[9].Groman, D.M. (2010). "Understanding prevention research as a form of pseudoscience", Addiction, 105, 582–584.
[10]. Frazier, K. (1981). "Paranormal Borderlands of Science",second edition, Prometheus Books, New York, pp.19-25.
[11]. Finn, P. Bothe, A.K. Bramlett, R.E. (2005). " Science and Pseudoscience in Communication Disorders: Criteria and Applications". American Journal of Speech-Language Pathology, 14, 172–186.
[12]. Park, R. L. (2003), "The seven warning signs of bogus science", The Chronicle of Higher Education, 49 (21), 20-24.
[13].Schmaltz, R. Lilienfeld, S.O. (2014). "Hauntings,homeopathy, and the Hopkinsville Goblins using pseudoscience to teach scientific thinking", Frontiers in Psychology; 5, 1-5.
[14]. Nahle, N. S. (2007). "Irrefutable hypothesis", Biology Cabinet-Journal on Line, Published: 28 January 2007.
[15].Gorman, D.M. (2003). "Prevention programs and scientific nonsense". ProQuest Central, 117, 65-75.
[16].Sheth, B. P. Thaker, V. S. (2014). "Scientific retraction: a synonym for pseudoscience?", Acta Bioethica, 20 (1), 93-97.
[17]. Nylenna, M. Andersen, D. Dahlquist, G. Sarvas, M. Aakvaag, A. (1999). "Handling of scientific dishonesty in the Nordic countries", Lancet, 354, 57–61.
[18]. Hand, D. (2007). "Deception and dishonesty with data: fraud in science", significance, 4, 22-25.
[19]. Heyden, M.A.G. Ven, T. D. Opthof, T. (2009). "Fraud and misconduct in science: the stem cell seduction", Netherlands Heart Journal, 17, 25-29.
[20]. Al-Marzoukit, S. Roberts, I. Marshall, T. Evans, S. (2005)."The effect of scientific misconduct on the results of clinical trials: A Delphi survey", Contemporary Clinical Trials, 26, 331–337.
[21]. Winner, G.A. Cottrell, J.E. Gregg, V. Fournier, J.S. Bica, L.A. (2002). "Fundamentally misunderstanding visual perception", American Psychological Association, 57 (6 & 7), 417–424.
[22]. Impey, C., Buxner, S. Antonellis, J. (2012). "on- Scientific Beliefs mong Undergraduate Students", The American Astronomical Society, 11 (1), 101-111.
[23]. Martin, M. (1994). "Pseudoscience, the Paranormal, and Science Education", Science & Education, 3, 357-371.
[24].Adam, A. Manson T. M. (2014). "Using a pseudoscience activity to teach critical thinking", Society for the Teaching of Psychology, 41 (2), 130-134.
[25].Spaan, J. A. (2010). "The danger of pseudoscience in Informetrics", Journal of Informetrics, 4 (3), 439-440.