نوع مقاله : مقاله ترویجی
نویسندگان
گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکدهٔ مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Researches that lead to a fundamental understanding of the research subject and do not have a specific practical purpose are called fundamental researches. Various aspects of these studies have been the subject of research by researchers from Iran and the world. More knowledge of Iranian researchers about Iran's special conditions and its effect on basic researches as well as their influence on the country's scientific policy makers makes it necessary to examine their opinions for a better understanding of the policy making process of basic science and researches in Iran.
In the present work, an attempt was made to draw a map of these researches and various viewpoints by examining Persian and English articles and books of Iranian authors about fundamental researches as well as relevant higher law and documents. Various researches have been carried out in the fields of the nature of basic researches, public policies towards them, the investigation of the status of these researches with scientometric criteria and sociological and historical aspects.
In general, it seems that despite the lack of practical success in proper policy making in the field of basic sciences and research, there is a theoretical consensus in the current state of basic sciences, policy methods and the need for government support among researchers. According to researchers, the main problem in Iran is the gap between policy making and implementation.
کلیدواژه‌ها [English]
مراجع تکمیلی
James, K. L., N. P. Randall, and N. R. Haddaway (2016). A methodology for systematic mapping in environmental sciences. Environmental Evidence 5(1), 7.
Kaldewey, D. and D. Schauz (2018). Basic and applied research: The language of Science Policy in the twentieth century, Volume 4. Berghahn Books.
Lundvall, B., K. Joseph, C. Chaminade, and J. Vang (2011). Handbook of Innovation Systems and Developing Countries Building Domestic Capabilities in a Global Setting. Elgar original reference. Edward Elgar.
OECD (1970). The Measurement of Scientific and Technical Activities Proposed Standard Practice for Surveys of Research and Experimental Development ( Frascati Manual). OECD.
OECD (2002). Frascati Manual 2002. OECD.
Stokes, D. E. (1997). Pasteur 's Quadrant Basic Science and Technological Innovation. Brookings Institution Press.
Yaghmaie, A. (2017). How to characterise pure and applied science. International Studies in the Philosophy of Science 31(2), 133–149.
آژانس علوم و تکنولوژی ژاپن (۱۳۷۵). اقدامات پیشنهادی برای پیشرفت تحقیق پایه در ژاپن. ترجمة رحیم جلینی و حسن‌محمد رضایی. رهیافت (۱۳)، ۶۰ – ۶۳.
اکونومیست (۱۳۷۵آ). ژاپن و تأکید بر تحقیقات بنیادی. نامة فرهنگ (۲۳)، ۱۶۰ – ۱۶۲.
اکونومیست (۱۳۷۵ب). علم و تکنولوژی در ژاپن تأکید بر تحقیقات بنیادی در ژاپن. ترجمة قربانعلی ابراهیمی. رهیافت (۱۳)، ۵۴ – ۵۶.
امیر‌شاه‌کرمی، سید عبدالعظیم (۱۳۸۷). بازخوانی علوم پایه و مهندسی در زمان صفویه. در بزرگداشت علامه محمد بهاءالدین عاملی (شیخ بهایی)، صفحات ۲۳۷ – ۲۴۸.
انصافی، سکینه (۱۳۷۹). بررسی میزان تولید مقالات ایرانیان در پایگاه اطلاعاتی SCI در زمینة علوم پایه. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتاب‌خانه‌های عمومی (۳۹)، ۵۴ – ۶۰.
بندریان، رضا، امیر‌ناصر احمدی، حمید‌رضا غفاریان، و احمد روزبهانی (۱۳۹۵). اولویت‌بندی حوزه‌های توسعة فناوری‌های شیمیایی مورد نیاز صنعت نفت به منظور سیاست‌گذاری برای پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در حیطة علم شیمی با استفاده از روش topsis و روش تجزیة فناوری. مدیریت توسعة فناوری (۱۲)، ۱۲۷ – ۱۴۸.
پاک، محمدرضا (۱۳۸۸). نقش خواجه نصیرالدین طوسی در آخرین مرحلة تکامل علوم پایه (مثلاً علوم ریاضی) در تمدن اسلامی و تأثیر آن در تمدن غرب مسیحی. کتاب ماه علوم و فنون (۱۲۲)، ۱۰ – ۱۵.
پرندی، منصور، محمد قهرمانی، محمود ابوالقاسمی، و مقصود فراستخواه (۱۳۹۳). موانع تجاری‌سازی نتایج تحقیقات دانشگاهی در رشته‌های علوم پایه دانشگاه‌های تهران. آموزش عالی ایران (۲۴)، ۸۴ – ۱۰۵.
ترابیان، رودابه (۱۳۸۸). تعیین رابطه بین خود استنادی و ضریب تأثیر در مجلات دسترسی آزاد حوزة علوم پایه در پایگاه‌های اطلاعاتی ISI و DOAJ. دانش شناسی (۶)، ۲۵ – ۳۴.
توموهیرو، ایجیچی و گوتو آکیدا (۱۳۸۱). تجدید ساختار تحقیق بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای (تغییراتی در تخصیص بودجه به منابع تحقیق و توسعه). ترجمة ناهید حجازی. رهیافت (۲۷)، ۲۱۳ – ۲۲۵.
جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره و مرضیه عالی (۱۳۸۷). جهانی شدن، آموزش عالی و تحقیقات بنیادی. راهبرد فرهنگ (۲)، ۸۵ – ۱۰۲.
دکر، گیلبرت (۱۳۹۴). گسترش تحقیقات بنیادی ارتش. ترجمة قادر رحیم‌زاده، نورالدین گنج‌خانلو، و محمد ابراهیمی. قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء (ص) آجا.
ستارزاده، اصغر، گلنسا گلینی‌مقدم، و عصمت مومنی (۱۳۹۵). تحلیل ساختار شبکة همکاری‌های علمی پژوهشگران حوزة علوم پایة پزشکی ایران در نمایة استنادی علوم در بازة زمانی ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۳. بازیابی دانش و نظام‌‌های معنایی (۶)، ۱ – ۲۰.
شاه‌ویسی، ناهید (۱۴۰۰). راهنمای نگارش عملی پیشینة پژوهش. ترویج علم (۲۱)، ۱۳۹ – ۱۵۵.
شورای تحول علوم پایه (۱۳۹۹). علوم پایه از دیدگاه امام خامنه‌ای رهنمودها و مطالبات. مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه جامع امام حسین (ع).
شورای ملی تحقیقات فرهنگستان‌های ملی ایالات متحده (۱۳۹۴). کاهش زمان از تحقیقات پایه تا نوآوری در علوم شیمیایی گزارش کارگاه به میزگرد علوم شیمیایی. ترجمة مهران ببری، پرویز غریب‌پناه، داون شهریان، و مریم محسنی‌نژاد. سپند قلم (وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح).
شوکتیان، طه و سید سپهر قاضی‌نوری (۱۳۹۹). تدوین چارچوب اولویت‌گذاری تحقیقات بنیادی برای حمایت دولتی. سیاست‌گذاری عمومی (۲۲)، ۷۵ – ۹۳.
صبوری، علی‌اکبر (۱۳۸۲). دانش و اطلاع‌رسانی مروری بر تولید علم در سال ۲۰۰۳. رهیافت (۳۱)، ۲۰ – ۲۳.
صفدری رنجبر، مصطفی، مهدی الیاسی، میثم نریمانی، و محمدرضا عطارپور (۱۳۹۹). سیاست‌گذاری برای توسعه علوم و فناوری‌های بنیادین مروری بر برخی تجارب برتر جهانی. رهیافت (۷۷)، ۷۱ – ۸۸.
عسگری، مهدی (۱۳۷۰). نگرشی به مفاهیم بنیادی تحقیق و توسعه ( R & D ). رهیافت (۱)، ۹۲ – ۱۰۸.
فرهادیان لنگرودی، ماندانا (۱۴۰۱). علوم پایة زنجان داستان بنیان‌گذاری مرکز تحصیلات تکمیلی. نشر نی.
قاضی‌پور، فریده (۱۳۷۵). بررسی وضعیت مقالات علوم پایة فهرست‌شدة محققان ایرانی در SCI و SSCI در سال ۱۳۷۲ / ۱۹۹۳. رهیافت (۱۲)، ۷۶ – ۷۹.
قاضی‌نوری، سپهر و سروش قاضی‌نوری (۱۳۹۶). مقدمه‌ای بر سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری (ویرایش ۳). انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
قزلی، لادن (۱۳۸۱). تحلیل استنادی طرح‌های پژوهشی دانشگاه‌های فردوسی مشهد در دو حوزة علوم انسانی اجتماعی و علوم پایه و کشاورزی. کتاب‌داری و اطلاع‌رسانی (۲۰)، ۳۱ – ۴۱.
نقدی، علی و محمدرضا داورپناه (۱۳۸۴). مطالعة کتاب‌سنجی کتاب‌های ترجمه‌شده در حوزه‌های علوم پایه، مهندسی کشاورزی و پزشکی بین سال‌های ۱۳۷۹ - ۱۳۷۰. کتاب‌داری و اطلاع‌رسانی (۳۲)، ۲۳ – ۴۱.
نی‌شی‌زاوا، ژان-ایشی (۱۳۷۵). سیاست‌گذاری‌های تحقیقاتی و تحقیق پایه در ژاپن. ترجمة عقیل ملکی‌فر. رهیافت (۱۳)، ۵۷ – ۵۹.
یغمائی، ابوتراب (۱۳۹۵). چرا دوگانگی میان برون‌گرایی و درون‌گرایی نباید منحل شود؟ تحلیلی از تاریخ تمایز علم محض / علم کاربردی. تاریخ علم (۲۰)، ۱۳۳ – ۱۵۱.
)
